Yelp Nasıl Büyüdü? - 1/3
Eski PayPal çalışanları Jeremy Stoppelman ve Russel Simmons içlerinde Elon Musk’ın da bulunduğu PayPal Mafyası olarak bilinen bir girişimci topluluğunun parçasıydı. 2004 yılında bu iki girişimci eski PayPal kurucularından Max Levchin’in kurduğu kuluçka merkezi MRL Ventures ile iletişime geçti. Stoppelman ve Simmons’un amacı yerel işletmelerin online olarak aranabilecekleri yeni bir tüketici internet konsepti gerçekleştirmekti.
Aynı yaz Stoppelman grip olmuştu. Yakın çevresinde online olarak doktor araştırıyordu fakat internette yer alan tüm bilgiler oldukça geneldi ve ona yardımcı olacak bir içerik bulamıyordu. Bunun üzerine Simmons insanların yerel işletmeler için arkadaşlarından tavsiye istedikleri, sosyal ağlar ve kullanıcı yorumlarını bir araya getirecek bir servis üstüne kafa yormaya başladı. Böylece San Francisco merkezli sosyal değerlendirme sitesi Yelp kurulmuş oldu.
Yelp, insanların restoran ve diğer yerel işletmeler hakkında yorum ve değerlendirmelerini girebileceği bir diğer site olarak işe başladı ve günün sonunda insanların “Yelp it” kelimesini türettiği, heyecanlı bir topluluğu olan halka açık bir şirket haline dönüştü.
Yelp 2012 yılında New York borsasında 898 milyon dolar değerleme ile halka arz edildi. Şirket 2013 Eylül ayında 117 milyon aylık kullanıcı sayısına ve 47 milyon değerlendirmeye ulaştı.
Yelp kurulduğunda pazardaki güçlü oyuncu 10 yıldır civardan restoran değerlendirmesi alan ve sitede 112.000 değerlendirme toplanmış olan CitySearch’tü. 2007’nin başında Yelp, CitySearch’ü oldukça geride bırakmıştı. 2007-2009 yılları arasında Yelp’e aylık 52.274 değerlendirme girilirken CitySearch’ün rakamı yalnızca 6835’ti.
2009 yılında Stoppelman şirketin satışı için Google ile pazarlığa oturduğunda teklif edilen rakam 550 milyon dolardı. Aynı yılın Aralık ayında Google’ın teklifini reddeden şirket, pek çok spekülasyona rağmen bağımsız olarak ilerlemesini sürdürdü.
Peki Yelp’i CitySearch gibi pazardaki diğer değerlendirme sitelerinden ya da Yahoo Local gibi tanınmış devlerden farklı kılan neydi?
İlk İlgiyi Toplamak: Eski konseptleri yenilemek
Temeldeki fikir pazardaki diğer servislerle benzer olmasına rağmen – restoran, kafe ve alışveriş merkezleri hakkındaki değerlendirmeleri toplamak – Yelp birkaç adımı diğerlerinden farklı uygulamış ve bu durum kullanıcı bağlılığını arttırarak insanların ilgisini kazanmıştır.
İşi sosyal hale getirdiler
Önceki siteler oturup anonim kişilerin yorum yazmasını beklerken Yelp; profilleri, arkadaşları ve ödülleri olan kişilerin bir arada toplandığı bir network oluşturmuştur. Bu durum Yelp’in büyümesinin anahtar sebebidir çünkü insanlar tanımadıkları anonim kişilerin bıraktığı değerlendirmelerden çok gerçek kişilerden gelen yorumlara güvenmektedir.
Tabi yalnızca bu da değil, insanlar fikirlerini başkaları ile paylaşma şansını sevmektedirler. Northwestern University ekonomi profesörü Zhongmin Wang örnek olay incelemesinde şunları kaleme almıştır:
“Yelp kullanıcılarının bir sosyal imaj ve itibar oluşturmasına olanak sağlamış ve kullanıcıları cesaretlendirmiştir. Yelp üyeleri birbirlerinin yorumlarını değerlendirebilmekte, online sohbet edebilmekte, arkadaş olabilmekte ve birbirleri ile kapalı grup sosyal etkinliklerde buluşabilmektedirler. Her Yelp üyesinin aktivite kayıtlarını, yazdığı değerlendirmeleri, bir dizi yararlı, eğlenceli ve havalı değerlendirme oylarının alındığı, arkadaşlarını ve aldığı iltifatları gösteren herkese açık bir sayfası bulunmaktadır. Yelp aynı zamanda kaliteli değerlendirmeler yapan kullanıcılarını elit üyeler olarak tanıtmaktadır.
Yelp’te anonim değerlendirme yapan kişilere de bir isim ve yüz tanımlanarak bu kullanıcılar daha güvenilir gösterilmektedirler. Öneri arayan kullanıcılar işletme sahiplerinin görüşlerini değil, o mekanı gerçekten kullanmış olan kişilerin değerlendirmelerini görmek istemektedir. Bu kişiler o işletmeden memnun kalmış da olabilir, hayal kırıklığına uğramış da olabilir. İşletme sahipleri bazen kendi işletmeleri hakkında övgülerle dolu değerlendirmeler yazıp, rakip işletmeler hakkında da kötü yorumlarda bulunabilmektedirler. Yelp geçtiğimiz birkaç yıldır bu problemi çözmek adına algoritmasını sürekli geliştirmektedir.”