Startup Istanbul’un Mutfağından
-Bu yazı Elif Coşkunkan tarafından yazılmıştır-Girişimcilik son yılların popüler konularından. Yılın artık neredeyse her haftası bununla ilgili bir etkinlik düzenleniyor. Bu konunun bu kadar konuşulması, ilgi görmesi Türkiye adına tabi ki sevindirici. Umuyorum, ülke olarak sadece bu etkinlikleri organize etmekle kalmaz, başarı hikayelerini de arttırabiliriz.
Startup Istanbul Çırağan Sarayı’nda ilk kez düzenlendiğinde yıl 2013'tü ve ben Etohum girişimcilerinden biri olarak katılmıştım. O sırada aklıma bile gelmezdi ama bir şekilde hayat bana sonraki 4 yılında onu düzenleyen ekipte yer alma şansı verdi.
Bu 4 yılda anladım ki her etkinlik arkasında çok yoğun bir çalışma ve emek barındırıyor. Bütün ekibinle, tüm zamanınla etkinliğe odaklandıktan sonra başka bir konuyu düşünmek bile istemiyorsun. Etkinliğin çıktılarını herkes bir şekilde duyuyor, görüyor. Ama mutfağında neler olduğunu da paylaşmak istiyorum.
Etohum olarak amacımız etkinlikler, konferanslar düzenlemek değil; bunlar bizim için sadece araç. Startup Istanbul’u düzenlemekteki amacımız, dünyanın her yerinden girişimcileri yüzyıllar boyunca dünya ekonomisinin merkezi olan Istanbul’da mentorler, yatırımcılar ve şirketlerle buluşturmak. İyi ve gelişmeye açık teknoloji girişimlerini nerede olurlarsa olsun bulmak, onları deneyimli mentorlerle tanıştırmak, işlerini daha iyi yapabilecekleri yolları biraz olsun göstermek, doğru insanlarla tanışmalarını sağlayıp aslında işlerini ‘hızlandırmak’. Startup Istanbul bizim için konferanstan öte mini bir hızlandırma. Son gün binlerce katılımcıyla gerçekleşen konferans kadar etkinliğin ilk günleri de bizim için çok önemli. Bu yüzden de etkinlikteki ‘branding’lerin büyüklüğünden, sahnenin ihtişamından veya standlardaki ikramlardan çok, girişimlerin doğru insanlarla tanışmasına vaktimizi ve emeğimizi koyuyoruz.
Burada şimdilik sadece seçtiğimiz 100 girişimi etkinliğe hazırlamaktan bitişine kadar olan sürecimizi 12 maddede anlatacağım.
1. Girişim Başvuruları Toplamak: Önce ilk 100 girişim nasıl belirleniyor, oradan başlayalım. Bu sene 140 ülkeden 22.824 başvuru aldık. Bu başvuruların gelmesi tesadüf değil. Başvuru almak, insanları Startup Istanbul’dan haberdar etmek de işin büyük bir parçası. Daha önceki yıllarda başarılı olan, memnun kalan girişimler Startup Istanbul’un en önemli marka elçileri. Ülkelerine döndüklerinde çevrelerindeki girişimcilere Startup Istanbul’u öneriyorlar ve onların da başvurmalarını sağlıyorlar. Tüm girişim görüşmelerimde Startup Istanbul’u nerden duyduklarını soruyorum, birçok girişimciden bu yanıtı aldığımda tarifi zor bir mutluluk içimi kaplıyor. 2. Başvuru Değerlendirmeleri: Tüm girişimler ilki daha basit, ikincisi oldukça detaylı 2 başvuru formunu ingilizce olarak dolduruyor. Tüm formları okuyoruz. 2. aşama formunu onayladıklarımız ‘interview’ aşamasına geçiyor. Hepsiyle 10–15 dk’lık online görüşmeler yapıyoruz. Burada amacımız aslında formda bahsedilenlerin ne kadar doğru olduğunu görmek ve girişimci ekibi daha yakından tanımak. 3. Girişimlerin Kayıtları: Belli bir seviye üzerindeki girişimler Startup 100'den biri olarak katılma hakkı kazanıyor. Önce etkinliğe kayıt oluyorlar. Girişimler etkinlik ücretini, yol ve konaklama masraflarını kendileri karşılıyor. Bu değeri etkinliğe vermeleri bizim için çok değerli, o nedenle harcadıkları her kuruşun karşılığını almaları için çok çalışıyoruz. Ama günün sonunda her girişimcinin aldığı çıktı, kendi çabasıyla doğru orantılı oluyor. 4. Yönetici Özetlerinin Hazırlanması: Bu sene kaydını tamamlayan girişimler aynı zamanda başvuru yaptıkları startany.com üzerinde kendi yönetici özetlerini oluşturdular. Daha önce manuel olarak yaptığımız süreci bu sene online’a taşıdık. Startupistanbul.com/startup100 üzerinden görebileceğiniz şekilde her girişimin kendi sayfası oluştu. Sadece etkinliğe kayıt yapan yatırımcılar ve Etohum Yatırımcı Kulübü üyelerimiz finans ve ekip gibi detayları görebiliyorlar. Yine aynı kişiler bu girişimlerin bundan sonraki gelişmelerini de takip edebilecekler.
Girişimlerin Yönetici Özetleri
5. Girişim Sunumları: Kayıt olan girişimlere, etkinliğe hazırlanmaları için 32 sayfalık bir doküman gönderdik. Bu dokümanda etkinlik programı yanında, Istanbul’da beklenen hava sıcaklığından, ulaşıma kadar birçok detay vardı. En önemli konu etkinlikte yapacakları 2,5 dk’lık sunumlar. İyi hazırlanmaları için, hem nasıl sunum yapmaları gerektiğini anlattık, hem de örnek videolar paylaştık. Örneğin, 500 Startups’tan Andrea Barrica’nın ‘How to pitch to the investors’ videosu, YCombinator’ın Demo Day’lerindeki başarılı sunum örnekleri ve tabiki geçen seneki 15 girişimin sunum videoları. Bunun yanında etkinlik öncesinde webinarlar düzenledik. Daha Istanbul’a gelmeden mentorlerden bazılarıyla tanışmalarını sağladık.
6. Yurtdışından Gelenlerin Vizeleri: Gelelim vize süreçlerine. Vize süreçlerinin hızlandırılması ve girişimcilerin Startup Istanbul için randevusuz da başvuru yapmaları için Dışişleri Bakanlığı’mız bize her sene destek veriyor. Ancak bu sene, bu da çok yeterli olmadı. Pakistan’dan, Nijerya’ya, Afganistan’dan Filistin’e kadar katılacak girişimlere önce davet mektuplarını ilettik, sonrasında da tüm vize süreçlerinde bilfiil takip ettik. İlgili elçiliklere maille, telefonla sayısız kere ulaştık. Bu sene yeni bir uygulamayla bazı vize süreçlerinin Ankara’da İçişleri Bakanlığı tarafından detaylı olarak incelenmesi prosedürüne takıldı birçok girişim. Bu süreç 4–5 hafta sürdü ve bu nedenle bazı girişimler maalesef vizeleri yetişmediği için gelemediler. Ama son gün Abuja’daki elçiğimizin desteğiyle vizesini yetiştirdiğimiz girişimler de oldu. Dışişleri Bakanlığı’mıza destekleri için tekrar teşekkür ediyoruz. Vizelerini alarak doğruca uçağa yetişen girişimler ise, 20 Ekim sabahı ilk olarak gelip, bizlere teşekkür ettiler. Maalesef Amerika’dan gelecek bazı girişimler son gelişmeler nedeniyle gelemediler.
7. Yatırımcılarla tanıştırma: 100 girişim’in yatırımcılarla buluşması için her araç bizim için önemli. Startup Istanbul’un mobil uygulamasına bütün bu girişimlerin bilgilerini etkinlik öncesinde girdik. Etkinliğe katılacak tüm yatırımcıların bilgilerini derledik, hazırladık ve yine etkinlik öncesinde iletişim kurmaları için son hafta onlara ilettik. Aynı şekilde tüm yatırımcı ve şirketlere de, bu 100 girişimin startany.com üzerinden yönetici özetlerini gönderdik. Bu özetlerde, hangi girişimin ne yaptığını, bugüne kadarki KPI’larını, sunum videolarını, pazar detaylarını görebiliyorlardı.
20 Ekim Mentorlukler
8. Mentorluk: 20 Ekim Cuma günü startuplara yönelik içerikle hazırladığımız konferans sürerken, diğer yandan da girişimlerin mentorlerle buluşacakları birebir görüşmeler planladık. Toplamda 32 mentor, her girişime 15'er dakikalık 4 kez mentorlük verilecek şekilde 450'ye yakın seans gerçekleşti. Mentorlerin değerlendirmesi için 6 ana kriter belirledik ve bunlara göre 100 üzerinden girişimlere not vermelerini istedik. Bu kriterleri ve programı hem mentorlerle hem de girişimlerle paylaştık.
Mentorluk Seanslarından Fotograflar9. Demo Day: Cuma akşamı ise mentorlerin verdiği notları değerlendirerek ilk 50 girişimi belirledik. Bu 50 girişim 21 Ekim Cumartesi sabah, Silikon Vadisi’nin en önemli yatırımcılarından Tim Draper ve Y Combinator partneri Adora Cheung’ın da aralarında olduğu 300'ün üzerinde yatırımcı ve şirket yöneticisi karşısında sunumlarını yaptılar. Büyük çoğunluğu bir gün önce mentorlerinden aldığı geri bildirimlerle sunumlarını iyileştirmişlerdi. Salon bir dakika bile boş kalmadı, odanın sıcaklığına rağmen ilk girişimden son girişime kadar herkes tüm dikkatiyle girişimleri dinledi.
10. Tekne Turu: Bu girişimler aynı zamanda Pazar gününü hem birbirleriyle tanışmaları, hem de İstanbul Boğazı’nın eşsiz güzelliğini görmeleri için özel tekne turunda bir araya geldiler. Bazı mentorlerle birlikte, Tim Draper’ın da katıldığı turda keyifli anlar yaşandı.
11. Final Günü: 23 Ekim Startup Istanbul final gününde bu 100 girişimin de etkinlik alanındaki standlarında yer alarak, gelen katılımcılarla tanışmalarını sağladık. İlk 15 girişim, finalde yarışarak büyük heyecanın en önemli sahipleri oldular.
12. Etkinlik Sonrası: Etkinlik sonrasında da bu girişimlerle çalışmamız sona ermedi. Tüm girişimlere sunum videolarını izleyebilmeleri için, tek tek fotografları ve sunum videoları iletildi. Aynı zamanda ilk 50 ve ilk 15'e giren girişimlere sosyal medyada paylaşabilecekleri online sertifikalarını ilettik. Bu girişimlerle bağlarımızı hiç bir zaman koparmıyoruz. 2 sene önce ilk 15'te yer alan Nijeryalı girişimcilere, İngiltere’den alacakları (Exceptional Talent) vize için, referans mektubunu verirken mutlu oluyoruz.
12 maddede sadece 100 girişim için Startup Istanbul boyunca üstlendiğimiz operasyonunu özetlemeye çalıştım. Bunun yanında, 4 gün süren etkinliğin organizasyonu, içerik oluşturulması, konuşmacılar, sponsorlar, şirketler, kayıtlar ve Amerika vizelerindeki sorun gibi öngörülemeyen pürüzlerle 6 aylık bir maraton sona erdi... Herkesi mutlu edemediğimize eminiz. Ama daha önce Innovera Labs, IGrow, Connected2Me vb gibi Startup Istanbul’la birlikte aradığı yatırımı bulan, mentorlerden aldığı geri bildirimlerle iş modellerini yenileyip büyümeye devam eden veya ilham aldığı bir cümleyle bile olsa hayatlarını bir noktada değiştirdiğimizi bildiğimiz dünyanın dört bir yanındaki tüm yetenekli girişimciler için bu çabalara değdi.
Vilanimart Girişiminden Aldığımız MailBütün bu coğrafyada yaşayan girişimler, birçok ülkeye göre şanssız olabilirler, bunu kabul etmek lazım. Sermayeye erişim zor, ekonomileri, siyasi yaşamları stabil olmayan ülkelerde iş kurmak, büyütmek, ayakta kalmak zor, yetenekli ekipler kurmak ve kendini anlatmak, doğru insanlara ulaşmak zor. Ama bütün bunları kırmak da yine bu coğrafyanın insanlarına, yani bize düşüyor. Bu girişimlerin sadece yatırım almaları değil, vizyonlarının değişmesi, ülkelerine farklı bir heyecanla dönmeleri en önemli amacımız. Bu heyecanımıza ortak olup, destek olan herkese teşekkür ederiz.