Polonya'da Startup ekosistemi
Yazar: Yavuz Han - polonyadan.com Herkese merhabalar, yazımızda sizlere Polonya'daki Startup ekosisteminden ve internetten sektöründen genel hatlarıyla bahsedeceğim. Avrupa'daki startup ekosistemi ABD'de olduğu gibi çok hızlı bir şekilde ilerlemesede yavaş yavaş ve emin adımlarla ilerliyor. Bu kapsamda Avrupa'ya baktığımızda Londra ve Berlin'in bu konuda büyük bir yol katettiğini görüyoruz. Orta ve Doğu Avrupa'ya baktığımızda burada da ekosistem ve başarı olarak en çok öne çıkan ülkenin Polonya olduğunu görüyoruz. Polonya'da bu kapsamda Varşova, Krakow, Poznan, Gdansk ve Wroclaw şehirlerini görüyoruz. Poznan ve Gdansk şehirlerinde daha yeni yeni ekosistem oluşmaya başladı. Wroclaw şehri ise özellikle lojistik ve ticari alanlarda Polonya'da çok popüler bir şehirdir. Son yıllarda ilginç olarak daha çok otomobil ile ilgili girişimlerin çıktığı gözlemlenmiş. Bu şehirler arasında topluluk olarak en fazla gelişmiş şehir olarak Krakow'u görüyoruz. Fakat yaşanan son gelişmelerden dolayı ekosistem acaba Varşova'ya doğru mu kayıyor diye düşündürüyor.
Krakow Şehri Girişimler açısından Polonya’nın Krakow şehri bir sürü imkana sahiptir. Burada sadece IT alanındaki gücünden bahsetmiyoruz. Aynı zamanda Krakow’da girişimcilikle ilgili büyük bir topluluk yer alıyor. Bu bakımdan Polonya’da girişimcilik alanındaki en iyi şehirlerden belkide en iyi şehirdir! Krakow şehrine yılda 9 milyona yakın bir turist geliyor. Ülkenin elindeki genç nüfus ve şehri bu kadar çok yabancının ziyaret etmesiyle oluşan kombinasyon sayesinde yatırımcıların ve şirketlerin ilgisini çekiyor. Krakow'da Cisco, IBM, Motorola ve Google gibi büyük şirketlerin ofisleri yer alıyor. Varşova Şehri Şuan için Startup ekosistemi açısından en fazla göze çarpan Krakow şehrini olduğunu ve yeni gelişmelerin yaşandığını belirtmiştim. İlk olarak Polonya'da hersene girişimcileri ve yatırımcıları bir araya toplayan Bitspiration Festivali düzenleniyor. Bu kapsamda ülkedeki önemli etkinliklerden birisidir diye bilirim. Ve bu önemli etkinlik 2015 yılı itibariyle Varşova şehrinde yapılmasına karar verildi.
4 Haziran 2014 günü Polonya Başbakanı (eski) Donald Tusk, Google İcra Kurulu Başkanı Eric Schmidt ile Polonya’nın demokrasiye geçişinin 25.yılı kutlanması vesilesiyle bir araya gelmişti. Yapılan görüşmeler sonucunda Londra ve Tel-Aviv’den sonraki üçüncü Google Campus’ün 2015 yılında Varşova’da açılacağı kesinleşmişti. Kasım ayının ortalarında başkent Varşova Praga’da yer alan 19. yüzyıldan kalma Votka fabrikası olan Centrum Praskie Koneser'in resterasyon çalışmlarının tamamlanmasıyla birlikte dünyadaki üçüncü Google Campus açılacak. Bunun yanında Google tarafından Campus Warsaw için TechHub ile işbirliği yaptığını duyurdu. TechHub'un hali hazırda Campus London ve Madrid ile ortaklığı bulunuyor. Üçüncü olarak ise bu halkaya Varşova'yı ekledi. Başarı Hikayeleri Polonya yerel pazar ile birlikte dünyada tanınmış girişimlere sahip bir ülkedir. Bu kapsamda girişimlere baktığımızda tartışmasız liderin Varşova merkezli CD Project Red ekibinin yaptığı The Witcher serisi olduğunu görüyoruz. Dünyada kendi alanındaki en iyi oyunlardan biri olarak gösterilen The Witcher'ın Mayıs 2015'te son serisi olan Wild Hun piyasaya sürüldü. Haziran 2015 itibariyle son seri 1.3 milyon kişi tarafından ortalama 28 saat oynanmış. İkinci başarı hikayesi olarak 2009 yılında Polonya’nın Krakow kentinde kurulan Brainly'i şirketinden ilk olarak bahsedebiliriz. Daha çok öğrencileri hedefleyen sosyal ağda kullanıcılar yapamadıkları ödevleri yada bilemedikleri soruları paylaşıp birbirlerine yardımcı oluyor. Şirket en son 2014 yılında 9 milyon dolarlık bir yatırım almıştı. Web ve mobil tarafında hizmet veren Brainly, 35 farklı ülkeden 40 milyonun üzerinden kullanıcıya sahip. Ayrıca 2012 yılında Türkiye’ye Eodev.com markasıyla giriş yapmışlardı. Üçüncü başarısı hikayesi olarak hastaların doktorlarla buluşması için kolay randevu sistemi hizmeti veren DocPlanner'e bakabiliriz. 2010 yılında GoldenLine kurucusu ve CEO’su Mariusz Gralewski tarafından kurulan girişimin ana merkezi Polonya'da yer alıyor ve burada ZnanyLekarz.pl adı altında hizmet veriyor. Şirket Avrupa'da ve diğer yerlerde DocPlanner adı altında hizmet veriyor. Son olarak Haziran 2014'te Point Nine Capital , RTAventures ve Piton Capital’den DocPlanner’in daha da geliştirilmesi için 9 milyon zł ikinci tur yatırımı almıştı. Geçen sene Temmuz ayında ise Türkiye'den eniyihekim.com'u satın almışlardı. Diğer başarı hikayeleride; IoT alanında dünyaya açılmış Krakow merkezli Estimote and Kontakt.io girişimlerini görüyoruz. Bugüne kadar bu iki şirket 5 milyon dolara yakın yatırım aldılar ve büyümelerini sürdürüyorlar. Bunların yanında Filmaster adlı girişim Amerika bazlı Samba.tv tarafından 1.09 milyon dolara satın alındı. Diğer bir yanda UXpin, Intelclinic, LiveChat ve InvoiceOcean adlı girişimlerde yükselişlerini sürdürüyorlar. Polonya'da İnternet Şektörüne Kısaca Bakış Polonya'da e-ticaret alanına baktığımızda Güney Afrika merkezli Naspers Group'a ait olan Allegro, sektörün liderliğini elinde bulunduruyor. Normal e-ticaretle birlikte dikeyde de liderliğini sürdürüyor. Ev arama platformu olarak Otodom.pl, 2.el araba satın alma sitesi olarakta Otomoto.pl'nin bariz üstünlükleri bulunuyor. Online moda endüstrisine baktığımızda Polonya'da bu alanda tartışmasız liderin Almanya merkezli Zalando'yu görüyoruz. Geçmiş yıllarda Allegro tarafından satın alınan Markafoni ilk zamanlar kendi ismiyle devam ediyordu. Bir dönemden sonra Markafoni’nin ismini değiştirdiler veya değiştirmek zorunda kaldılar ve yoluna FashionDays.pl ismiyle devam etme kararı almışlardı. Fakat şirket Temmuz 2014'te bu servisinin faaliyetlerine Polonya dahil 4 ülkede sonlandırdı. Ve Allegro.pl içerisinde moda kategrosi altında devam etme kararı aldılar. Online yemek sektörüne baktığımızda liderin Avrupa merkezli Delivery Hero tarafından satın alınan Pizzaportal.pl'nin olduğunu görüyoruz. Daha önce şirket Almanya merkezli Rocket Internet'in elinde bulunan FoodPanda'nın Polonya ayağını satın almışlardı. Diğer bir oyuncunun ise pyszne.pl olabileceğini düşünüyorum. Online ödeme sistemlerine baktığımızda yine Naspers'in portföyünde bulunan PayU'u görüyoruz. Polonya'da iyi bir konumda yer alıyorlar. Tüm dünyada olduğu gibi diğer bir ödeme sistemi olarak PayPal'da popüler olanlardan bir tanesidir. Bunlar haricinde göze en çok çarpan mobil ödeme sistemi olarak Blik'i görüyoruz. Polish Payment Standard’ını oluşturmak için 2014 yılında altyapı çalışmalarına başlanılan ve 2015 yılında faaliyete geçen mobil ödeme sistemi Blik, kuruluşundan geçen 5 ay içerisinde 700 bin kayıtlı kullanıcıya ulaştı. Yeni mobil ödeme çözümü Blik’in katılımcı bankaları arasında Alior Bank, Bank Millennium, Bank Azchodni WBK, mBank, ING Bank ve PKO Bank Polski bulunuyor. Ve daha pek çok banka anlaşmak üzere oldugunu açıklamıştı. Polonya'daki Startup ekosistemine genel hatlarıyla değindim. Ayrıca son kısımda yine genel hatlarıyla e-ticaret, online yemek sektörü ve ödeme sistemlerine değindim. Polonyadan.com sitesi olarak buradaki girişim, e-ticaret, online ödeme ve internet sektörünü yakından takip ediyoruz ve elimizden geldikçe güncel olarak bilgiler paylaşıyoruz.