İran'da Girişimcilik Ekosistemi: Mohsen Malayeri Röportajı
İran’da girişimcilik ekosistemi son yıllarda oldukça ivmelendi. Ardı ardına kurulan yeni girişimlerin yanında startup organizasyonları ve bu konuda aktif topluluklar oluşmaya başladı. Özellikle ülkeye yakın zamanda gelecek 3G bağlantısından dolayı yakın zamanda çok daha aktif İran’lı girişimciler ve girişimler görebiliriz. İran’daki yeni dönem girişimleri ve bu konuda nelerin yapıldığını öğrenmek için Iran Entrepreneurship Association’ın ( İran Girişimcilik Birliği) yöneticisi ve kendisi de aktif bir girişimci olan Mohsen Malayeri ile konuştuk. Malayeri yaklaşık dört sene önce online reklam konusunda bir girişim kurmuş daha sonra da genç girişimcilere yardımcı olmak ve mentörlük yapmak üzere şirketten ayrılmış. Kendisi İran Girişimcilik Birliği’nin yanında Startup Weekend organizasyonlarını İran’da düzenleyen kişilerden biri.
Mohsen Malayeri İran Girişimcilik Birliğinin ekosistem içerisinde önemli bir farkındalık yarattığını belirtiyor. Bir yıl içerisinde toplam 1500 kişinin katıldığı 14 toplantı gerçekleştirmişler ve bu şekilde İran’ın farklı şehirlerinde de çeşitli girişim toplulukları oluşturmayı başarmışlar.
‘’İnsanlar bir startup şirketi kurmak için artık çok daha fazla ilgililer’’ diyor Malayeri. Artık İran’da haftalık ve aylık startup organizasyonları düzenleniyor, aynı zamanda da birçok yeni ve başarılı girişim ortaya çıkıyor. Özellikle e-ticaret, grup satın alma, pazaryeri ve mobil uygulama pazarında gelecek vaat eden girişimlerin olduğunu belirten Malayeri, digikala.com, cafebazar.com, aparat.com, takhfifan.com, gibi şirketlerin belli bir yere geldiklerinden, İran’ın yemeksepeti.com ve hepsiburada.com’u olduklarını söylüyor. Bu başarılı şirketler operasyonlarını büyütmek için önceden yatırım almayı başarabilmişler.
Mohsen Malayer İran’da yeni jenerasyon girişimleri kurmaya odaklandıklarını bundan dolayı da başarılı olmuş girişimcilerden eğitim ve mentörlük aldıklarını belirtiyor. Kendisi de Mart 2014 yılında kurduğu Avatech isimli yatırım şirketi ile İran’daki yeni girişimcilere destek olmayı hedefliyor. Avatech’in yeni açıkladığı programında her girişimciye 8000$, ücretsiz ofis yeri ve eğitim hizmetleri gibi destekler var. Bunun karşılığında ise şirket hissesinin %15’ini talep ediyorlar. Başvurular 15 Eylül’e kadar açık ve Avatech.ir üzerinden yapılabiliyor. İlk aşamada 20 startup seçilecek, jüri önünde yapılacak sunumlardan sonra da bu sayı 10’a inecek. İran’lı Girişimcilerin Karşılaştığı Sorunlar
‘’Yapılması gereken daha birçok şey var’’ diyor Mohsen Malayeri. ‘’Özellikle girişimciler için yerel fırsatlar çok fazla, fakat en büyük problemlerden biri girişimcileri global olmaya yönlendirmek, aslında şu an dünyaya açılan İran’lı girişimler var fakat bazı önyargılardan dolayı İran’dan çıktıklarını söylemiyorlar. Bu da aşılması gereken problemlerden biri’’.
Bunların yanında kredi kartı ödeme sistemleri İran’da tam olarak oturmuş değil ve bunu sisteme entegre etmek şu an için oldukça zor. Aynı zamanda eğer İran’da bir startup şirketi kuracaksanız idari süreçler oldukça uzun ve global bir şekilde hizmet vermek istiyorsanız almanız gereken izinler de oldukça fazla. İran Startup Ekosistemi yazıları devam edecek…