İnternet siteleri üzerinden şahısların satışında vergi
Bu yazı mali müşavir, yönetim danışmanı ve yazar Nevzat ERDAĞ tarafından Etohum için kaleme alınmıştır. İnternetin hızla yaygınlaşması, elektronik ticareti, ticari işlemlerin yürütülmesinde yeni ve çok etkin bir araç haline getirmiştir. İnternetten yapılan satışlar sonucu elde edilen kazançlarla ilgili birtakım vergisel yükümlülükler bulunmaktadır. İnternet üzerinden ticari faaliyet, bir şirket tarafından yapılıyorsa 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunumuzun 6. maddesine göre elde edilen kazanç kurum kazancıdır. Fakat İnternet üzerinden gerçek kişiler yani vergi mükellefi olmayan kişilerce ticaret yapıldığı zaman vergi kanunlarına göre bazı şartlar söz konusudur bu makalemizde bu hususu vergi kanunlarımız açısından ayrıntılı anlatacağım. Gelir Vergisi Kanunumuz Açısından Gelir vergisi kanunumuz açısından İnternet üzerinden yaptığınız satışın şekli vergi mükellefi olup olmamanız açısından önemlidir. Ticari bir organizasyon içersinde Bir takvim yılı içerisinde birden fazla tekrarlanan veya birden fazla takvim yılında tekrarlanan işlemlerde devamlılık kasıt ve niyetinin olduğu varsayılmakta ve vergi mükellefiyeti aranmaktadır. İnternet sitesi aracılığıyla satış yapan kişilerin ürün satışları Ticari organizasyon içinde yapılmış ise bir takvim yılında tek bir işlem yapılmış olsa dahi ticari faaliyetin varlığı kabul edilmektedir. Fakat Ticari organizasyon içerisinde devamlı olarak gerçekleştirilmeyen arızi satışlardan elde edilen kazanç arızi ticari kazanç niteliğindedir, 287 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2015 yılı için 23.000 TL.’ye kadar olan arızi ticari kazançlar gelir vergisinden istisna tutulmuştur. Bunu aşan kısmı ise vergiye tabidir Bu ne demektir isteseniz basitleştirerek açıklayalım; Siz internet üzerinden bir veya iki seferde yaptığınız satış Örneğin 25.000 TL olsun. Bu satışı Gelir vergisi kanunumuz arızi kazanç olarak tanımlıyor ve diyor ki bunun 2015 yılı için 23.000 TL lik kısmı vergiden muaftır kalan 2.000 TL lik kısmını yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edip vergisini ödersen sorun yok. Ürünlerini internet sitesi aracılığıyla satan kişilerin ürün satışlarını süreklilik(Gelir idaresi özelgelerinde sürekliliği Bir yılda birkaç kez yapılan ticaret olarak tanımlamış) arz edecek şekilde yapmaları halinde, bu kişiler Vergi mükellefi olmak zorundalar ve elde ettikleri gelirin gerçek usulde ticari kazancın tespiti çerçevesinde vergilendirilmesi gerekir. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunumuzun 37 nci maddesinde, her türlü ticari ve sınaî faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu belirtildikten sonra, ticari kazancın, Vergi Usul Kanunu hükümlerine ve Gelir Vergisi Kanununda yazılı gerçek (Bilânço veya işletme hesabı esası) veya basit usullere göre tespit edileceği hükme bağlanmıştır. Vergi Usul Kanunumuz Açısından İnternet üzerinden süreklilik arz edecek şekilde ticaret yapıldığı zaman vergi kanunlarına göre vergi mükellefi olarak vergi dairesine kayıt yaptırılması gerekmektedir. 213 Sayılı Vergi Usul Kanunumuzun “İşe Başlamayı Bildirme” başlıklı 153’üncü maddesinde; “vergiye tabi ticaret ve sanat erbabı, serbest meslek erbabı, kurumlar vergisi mükellefleri ile kollektif ve adi şirket ortaklarıyla komandit şirketlerin komandite ortaklarının işe başlamayı bildirmek zorunda oldukları “ hüküm altına alınmıştır. Bunun için;
Bir işyeriniz varsa bu işyerinizin adresinin bağlı bulunduğu,
Bir işyeriniz yok ancak işlerinizi ikametgâhınızdan sürdürüyorsanız ikametgâhınızın bağlı olduğu vergi dairesine gerçek kişi mükellefiyet kaydı,
İşletme, şirket olarak çalışılacak ise "tüzel kişi mükellefiyet kaydı" yaptırılması gerekir.
Mükellefiyet kaydından sonra Vergi usul Kanunumuz açısından yapmanız gereken başka yükümlülüklerinizde var tabi bunları da kısaca isim olarak yazacak olursak
Defter Tutma Yükümlülüğü
Belge Düzenleme Yükümlülüğü
Mükelleflerin internet üzerinden gerçekleştirilen her satış işlemi için vergi kanunları gereği belge(Fatura, İrsaliye) düzenlemek zorunluluğu vardır. Söz konusu belgeleri düzenlememek her bir belge için cezayı gerektir.
Belge Kullanma Yükümlülüğü
Vergi kanunlarına göre ticari işle ilgili tüm kayıtların ispatlanması mecburidir. Bu nedenle mükelleflerin ticari işle ilgili mal veya hizmet alımlarını belgelendirme zorunluluğu bulunmaktadır. Söz konusu belgeler Fatura, Gider Pusulası,Müstahsil Makbuzu, Serbest Meslek Makbuzu gibi belgelerdir.
Beyanname Verme Yükümlülüğü
İnternet üzerinden ticari faaliyet ilgili belirli dönemlerde vergisel durum beyannameler vasıtasıyla beyan edilmek zorundadır. Eğer şahıs işletmesi olarak mükellefiyet kaydı yapılmış ise Gelir Vergisi, Şirket olarak kayıt yaptırılmışsa Kurumlar Vergisi mükellefi olursunuz. Vergi mükellefi olarak Yıllık Gelir veya Kurumlar vergisi beyannamesi, Geçici Vergi Beyannamesi, Katma Değer Vergisi Beyannamesi, Muhtasar Beyanname, Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba),Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs),Kesin Mizan Bildirimi beyanname verme yükümlülükleriniz arasındadır.
Vergi Borcunu Ödeme Yükümlülüğü
Verilen beyannameler üzerine hesaplanan vergiler, kanunla belirlenmiş sürelerde ödenir. Her verginin ne zaman ödeneceği ilgili kanunlarda belirlenmiştir. Özetleyecek olursak İnternet üzerinden süreklilik arz edecek şekilde satış yapan kişi ve kurumlar bu faaliyetlerinden dolayı elde edecekleri kazançlar için vergi mükellefiyeti tesis ettirmek, fatura kesmek, satışlardan elde edilen gelir için beyanname vermek ve vergi ödemek ile yükümlüdür. Bu yazdıklarımızı okuyan İnternet üzerinden satış yapan arkadaşlarımızın gözü korkmuş olabilir. Fakat bu işlemlerin aslında hiçbirini siz yapmayacaksınız sizin adınıza anlaştığınız Mali müşaviriniz tüm bu bildirim ve beyanları sizin adınıza verecektir. Siz sadece sürekli bir satış işlemi yapıyorsanız bunun vergi mükellefi olarak yapılması gerektiğini bilin bu durum söz konusu olur ise mutlaka bir mali müşavire danışın.