Girişim Şirketleri İçin Çıkış Stratejileri
Bir girişimci geliştirdiği ürünü piyasaya sürmek için birçok zorlukla mücadele eder. Girişimini büyütmek için planlar ve stratejiler geliştirir. Bu süreçte daha büyük bir değer yaratılması hedeflenirken, kritik bir karar genellikle göz ardı edilir, o da bu işin çıkış stratejisinin ne olacağıdır.
Girişiminizi büyütmek üzere planlar yaparken bu işin nereye gideceğine, yolun sonunda neleri hedeflediğinize karar vermelisiniz. Bir girişimci olarak işinizin hangi şekilde sonuçlanmasını hedefliyorsunuz? Girişiminizi büyütmeyi ve halka arz etmeyi mi planlıyorsunuz yoksa öz kaynaklarınızın tamamını nakde çevirecek bir çıkış stratejisi mi arıyorsunuz?
Girişimciler genellikle işlerini çocukları gibi görürler. Büyütmek için gece gündüz çalışırlar, her türlü zorluklara göğüs gererek ürünlerini piyasaya sürmek için çabalarlar.. Yatırımcılarla görüşerek işlerinin geleceği için her türlü desteği ararlar. Fakat bir gün girişimin büyüyebileceğini ve siz olmadan da devam edebilecek düzeye gelebileceğini kabul etmek ve o güne hazırlanmak gerekir.
Çıkış stratejisi denildiğinde akıllara işten tamamen kopmak ve bir daha geriye bakmamak gelir. Aslında bir işten çıkış için birden fazla yol bulunmaktadır: • Şirketinizi tamamen elden çıkarabilirsiniz, • Sahip olduğunuz yüzdeleri bir başkasına devredebilirsiniz, • Başka bir şirketle birleşmeyi düşünebilirsiniz, • Şirketinizi büyütüp halka arza gidebilirsiniz • Şirketi tamamen kapatabilirsiniz
Satış En sık kullanılan çıkış stratejisidir. Satış stratejisi herhangi bir halka arz ya da devlete bağlı bir düzenleme olmaksızın iki tüzel taraf arasında gerçekleşir. Şirketinizi, bir başkasına ya da başka bir şirkete belirli bir meblağ karşılığında satabilirsiniz. Buradaki can alıcı nokta, şirketinize ne kadarlık bir değer belirleyeceğinizdir. Şirketinize iyi bir değer biçmek ve karşı tarafa bu değeri doğru yansıtmak matematikten çok bir sanattır. Satış stratejisini kullanacaksanız şirketinizi doğru değerlediğinizden emin olun.
Birleşme İki farklı şirketin bir araya gelip her bir şirket adına yeni bir değer oluşturmasına birleşme adı verilir. İki şirketin kombinasyonu, yeni ve daha büyük bir şirket oluşturur. Birleşmelerde genelde izlenen strateji, yeni büyük oluşum için bir stok değeri belirlenmesi ve birleşen iki şirketin paydaşlarının bu stok değerinden birbirinden bağımsız olarak yüzdeler almasına dayanır. Birleşme stratejisi izleyecekseniz belirli bir süre gerçek anlamda yeni şirketten nakit almayacağınızı göz önünde bulundurmanız gerekir.
Halka Arz Halka arz, hisse senetlerinin çok sayıda ve önceden bilinmeyen yatırımcılara çağrı ve ilan yoluyla satışı olarak tanımlanmaktadır. Halka arzda, diğer çıkış stratejilerine göre çok daha büyük bir nakit ile işten çıkmanız mümkündür. Fakat bir halka arz stratejisine giderken yasal düzenlemelere ve hesap uzmanlarına büyük meblağlarda para harcamanız gerekir. Eğer şirketiniz bir teknoloji şirketi değilse ve geliri 50 milyon doların altındaysa halka arza gitmek doğru bir strateji olmayacaktır. En önemlisi hisse senetlerinizin değerlerinin düşük ya da yüksek olmasını halka arza giderken kontrol etmeniz mümkün değildir. Bu yüzden belli bir tarihte bu stratejiye yönlenmeyi planlamak oldukça zordur.
Devretme İşinizi nakde çevirmenin bir diğer yolu, başka birine tüm hak ve yetkilerinizi devretmektir. Potansiyel müşteriniz, şirket ortaklarınız ya da sizinle aynı sektörde benzer işi yapan başka bir kişi olabilir. Devir anlaşması yaparken göz önünde bulundurulması gereken nokta şirketin anlaşma tarihindeki değeri ve siz ayrıldıktan sonraki değerinin nasıl olacağıdır. Eğer girişiminiz büyümeye gidiyorsa ve gelecekte daha çok kazandırmayı vadediyorsa iyi bir anlaşma yaparak kazançlı bir şekilde çıkış yapabilirsiniz.
Tasfiye Etme Şirketinizin mevcut durumda borcu yoksa ve şirketi kapatarak çıkmayı planlıyorsanız içerisindeki değerleri paraya dönüştürmeniz mümkün. Bu çıkış stratejisi doğası gereği size en az para kazandıracak yoldur çünkü işiniz gelecek vaat etmediği için, devam etmek istemediğiniz için ya da başarısız olduğunuz için yalnızca paraya dönüştürebileceğiniz kaynakları satışa çıkarma yolunu tercih ediyorsunuz. Şirketinizin paraya dönüştürülebilecek öz kaynaklarını belirlemeli ve bir fiyat biçmelisiniz. Muhtemelen potansiyel alıcılarla hedeflediğiniz parayı alabilmek için pazarlık etmeniz gerekecektir. Çünkü bu çıkışa gidenler genellikle gelecek aylardaki şirket masraflarından kaçınmak için hızlı bir satış planlar ve potansiyel müşterileriniz bu aceleyi avantaja çevirmeye çalışır.
Girişiminizden bir gün emekli olmayı ve karlı çıkmayı hedefliyorsanız, girişiminizin yapısına en uygun çıkış stratejisini belirlemelisiniz. İşinizi kurarken, büyütürken yolun sonunda hangi şekilde ve ne kadar kazanç elde edeceğinizi planlamalısınız. Başarılı bir strateji ile günün sonunda sizin çabanız olmaksızın büyüyen ve başkaları için büyük bir değer ifade eden bir girişimi kurmuş, yönetmiş ve karlı bir şekilde buradan çıkmış olacaksınız.
Kaynaklar: