Facebook, Kullanıcılar Üzerinde Sosyal Deneyler Yapmış
Facebook'un kullanıcıların duygusal durumlarını inceleyen bir araştırmayı gizlice hayata geçirdiği ortaya çıktı. Bu araştırmaya göre kullanıcılar, Facebook'taki paylaşımlardan duygusal olarak etkileniyor. Ancak Facebook'a bu konuda tepkiler de oluştu. Facebook'un kullanıcılar üzerinde yaptığı bir deney, Proceedings of the National Academy of Science - Ulusal Bilim Akademisi Tutanakları arasında yayınlanınca gündeme geldi. Bu belgelere göre Facebook, 2012 yılında 689,000 kullanıcı üzerinde bir sosyal deney yürütmüş. Deney, kullanıcıların Facebook Haber Kaynağı bölümünde gördüklerinden ne kadar etkilendiklerini anlamak için gerçekleştirilmiş. Deney için seçilen kişiler, yaklaşık bir hafta boyunca Haber Kaynağı bölümünde Facebook tarafından manipüle edilen sonuçları görmüş. Deneklerin bir kısmı sadece olumlu, pozitif içerikleri görürken bazıları da sadece negatif duygularla ilgili içerikleri görmüş. Facebook, kullanıcıların durumlarını gözlemleyebilmek için diğer içerikleri bu bölümde sergilememiş. Araştırma sonuçlarına göre kullanıcılar, Facebook'ta gördükleri içeriklerden önemli ölçüde etkileniyor. Negatif içeriklere maruz kalan kişilerde kısa sürede negatif kelimelerin kullanıldığı paylaşımların sayısı artmış. Pozitif içerikleri gören kişilerde de negatif paylaşımlar azalırken pozitif paylaşımlar artmış. Elbette bunlar manipüle edilmeyen kullanıcılarla yapılan kıyaslamara göre elde edilen sonuçlar. Facebook, bu verilere kişiler arasındaki direkt iletişimlerin dahil olmadığını açıkladı. Yani kişilerin birbirleri arasındaki mesajlaşmalar bu araştırmaya dahil edilmemiş.
Elbette Facebook'un bu şekilde bir araştırma yapmış olması kullanıcıların tepki gördü. Birçok kişi böyle gizli ve manipüle edici bir araştırmanın parçası olma ihtimalinden rahatsızlığını dile getiriyor. Facebook'un araştırması Amerikan yasalarına uygun, yani yasal açıdan bir sorun yok. Fakat araştırmanın etik boyutları sorgulanıyor. Ayrıca 2012 yılında yapılan bir araştırmanın sonuçlarının şimdi açıklanmış olması da dikkat çekici. Belki de aradan geçen yıllarda ve hatta şuan bile deneylerin katılımcısı haline gelmiş olabiliriz. Facebook'un veri ekibi, konuyla ilgili eleştirilere tüm araştırmaların makineler tarafından incelendiğini açıklayarak cevap verdi. Yani kişilerin paylaşımları insanlar tarafından görülmemiş. Sadece makineler, seçilen kelimeler üzerinden kullanıcıları incelemiş. Facebook'un bu araştırmasıyla ilgili yayınlanan sonuçlara buradan ulaşabilirsiniz.