Ehil.com ile Girişimcilikte Ehil Olma Süreçleri

Ehil.com kurucularından Burak Keskik ve Cenk Duran ile gerçekleştirdiğimiz röportajda, girişimcilik hakkında  bir konuşma gerçekleştirdik. Ehil.com'u tanıdıktan sonra e-ticaret hakkında oldukça faydalı bilgiler edindik.

Öncelikle Ehil.com kurucularını tanımakla başlayaşlım...

Cenk Duran: Ben Cenk Duran, 1981 doğumluyum. İstanbul Üniversitesi Ekonometri mezunuyum. Marmara Üniversitesi’nde master yaptıktan sonra 3 senelik Amerika’da tecrübelerim oldu. Amerika’da kaldığım 3 sene içerisinde marketing üzerine masterımı tamamladım ve sonrasında geri döndüm. Gitmeden önce de geldikten sonra da girişimcilikle alakalı çalışmalarım oldu. Amerika’da bulunduğum dönemlerde event sektörü üzerinde part time ve full time bir takım tecrübelerim oldu. Amerika’dan geldiğimde “Türkiye’de bir girişimci olarak farklı ne yaparız?” sorusundan yola çıkarak Amerika’da gördüğüm bir modeli baz aldım ve photo marketing yani photo reklam ajansı kurdum. 2007 yılı ile birlikte bu şirketi hayata geçirdim ve Türkiye’de etkinlik sektöründe farklı çözümler üreten bir ajans haline geldik. Geçen 5 sene içerisinde ciddi anlamda büyüyerek uluslararası marka haline getirdiğimiz bir girişimcilik hikayesiydi. Üniversite sonrasında profesyonel hayata direkt kendi işimle başladım.

Burak Keskik: İstanbul Üniversitesi İktisat Bölümü mezunuyum ve Cenk ile tanışmamız da o yıllara dayanıyor. Daha sonrasında 4 sene kaldığım Londra’da MBA yaptım. Bitirdikten sonra Türkiye’ye döndüm.  Ben de o yıllarda fuarlara, açılışlara, organizasyonlara ve kongrelere destek veren bir etkinlik firması kurmuştum. Bir yerden sonra Cenk’le yollarımız yeniden kesişti ve Ehil.com’a başladık.

Genel anlamda baktığımızda, girişimcilikle alakalı göz önünde bulundurulması gereken önemli şeylerden biri de amaçlanan kitlenin hazır olmasıdır. Siz Ehil.com girişimini yaparken amaçladığınız kitlenin hazır olduğunu düşünüyor muydunuz? Aynı zamanda uyarlama sürecinde girişim modelini direkt uyguladınız mı yoksa kitleyi de göz önünde bulundurup hazırlık aşamasını oluşturdunuz mu?

Cenk Duran: Türkiye’de ekosistem hazır değildi ve oldukça zor bir süreç vardı. Zaten ekosisteme farklı bir şekilde giriş yapmadığınız sürece bir projenin gerçekten büyük bir proje haline gelmesi oldukça zor diyebilirim. Aslında biz bunu göze aldık ve ekosistemin hazır olmamasına rağmen şunu biliyorduk: Yemeksepeti.com nasıl restoranlara gittiyse biz de pazara yani sahaya çıkıp ehil dediğimiz firmalara kendimizi iyi ifade etmeliydik. Tam da burada bir duruş sergileyebilir ve projemizi konumlandırabilirdik diye düşündük.

Burak Keskik: Aslında bu projenin ihtiyaç olduğu kendi deneyimlerimizden de ortaya çıktı. İkimiz de yurtdışından buraya taşınmıştık ve ev kurma, taşınma, gibi iktiyaçlarımız olmuştu. Hayatınızın bir bölümünü yurtdışında geçirdikten sonra döndüğünüz yere çok da hakim olamayabiliyorsunuz. Yani bir boyacı, temizlikçi tanımıyorsunuz. Ben Türkiye’ye geldiğimde bunun ihtiyacını yaşadım. Daha sonrasında ofis kurma süreçinde de ihtiyaçlarımız oldu. Zaten kafanda olan bir projeyi burada gelip bulamadığın zaman düşünmeye başlıyorsun. “Boyacı yazınca Ahmet Usta çıkıyor” ama hakkında herhangi bir yorum veya oylama gibi bilgiye ulaşamadığın için iyi olup olmadığını bilemiyorsun. Aslında gerçekten ihtiyacımız olduğunda fark ettik açıkçası. Tabi firma açısından baktığımızda bazı eksiklikler var ama biz de Yemeksepeti.com’un restoranlara gitmesi gibi ehillere gidip ve aynı zamanda eğitip bu ihtiyacı karşılayabilecek model haline getirebileceğimiz halini düşündük.

Aslında günümüz modern ve vakti olmayan insanlara da hizmet sunuyorsunuz.

Burak Keskik: Aynen öyle

Ehil.com’da ehil olarak hizmet vermek isteyen kişiler ne gibi süreçleri tamamlamalı?

Burak Keskik: Firmalar “hizmet vermek istiyorum” kısmına gelip bir form doldurarak bize başvuruyorlar. Kendi bilgilerini bize ilettikten sonra içeride yer alan geniş müşteri ekibimiz ehillerimiz ile direkt temasa geçiyor. Ehil.com Türkiye’de yeni olduğu için ehillerimize sistemi anlatıyoruz ve daha sonrasında onları ziyaret ediyoruz. Ehil.com’un ile nasıl çalışacaklarını, nasıl hizmet alacaklarını birebir anlatıyoruz. Bu çok önemli bir nokta çünkü bu iletişimi telefonda gerçekleştirmek oldukça zor! 1 senedir aktif bir şekilde firmalara tek tek gidip onları eğitiyoruz. Daha sonrasında firmalar iş alma süreçlerine başlıyorlar ve para kazanmaya başlıyorlar. Bu da Ehil.com’a karşı bir sadakat oluşturuyor. Günde 2-3 tane firmamız bizi ziyaret etmeye gelir ve toplantılar yapar. “Nasıl geliştiririz? Nasıl ilerleriz?” hakkında konuşmalarımız olur. Burada önemli olan başka bir şey ise bizim sistemimize Ahmet Usta dahil olamıyor çünkü biz fatura kesen, profesyonel ve kurumsal şekilde hizmet veren firmalarla çalışmak istiyoruz. Belki ileride ustalara da yer vereceğiz ama şu anda hem kalite, kontrol, güvenlik açısından hem de müşterilerimize güzel hizmet sunmak için firmaları alıyoruz. Başvuranlardan mutlaka devlet tarafından belgelerini, sigortalarını istiyoruz ki bizim müşterilerimize sunacağımız hizmet mümkün olduğunca kaliteli olsun! Şu an için belirli bir standart kurmak çok önemli. Ehil.com müşterileri bilecek ki buradan hizmet aldığımda kaliteli bir firma tarafından kaliteli hizmet alacağım.

Ehil.com’dan hizmet alma adımları nasıl gerçekleşiyor?

Burak Keskik: Aslında en güzel tarafı da o çünkü Ehil.com işi oldukça kolaylaştırıyor. Ehil.com’a giriyorsunuz ve size önceden konununuz için birebir hazırlanmış belli soruları cevaplıyorsunuz. Kesinlikle yazmıyorsunuz sadece cevap şıklarından seçiyorsunuz. Örneğin, kombiniz bozulduysa orada kombinizle alakalı arızayı bulabiliyorsunuz hem de kombi uzmanı olmanıza gerek kalmadan. Ehil firmaya kendinizi anlatmanıza gerek kalmadan direkt oradan seçip net bir şekilde kendinizi ifade ederek talebinizi tamamlayabiliyorsunuz. Peki, bu ne sağlıyor? Normalde telefonla iletişime geçince kendinizi anlatmak zorunda kalıyorsunuz ve karşı tarafın da  sizi anlamasını bekliyorsunuz. Karşı taraf daha teknik konuştuğu için ortada buluşmak zor oluyor. Biz bu soruları tek tek ehillere danışarak hazırladığımız için ehillerin öğrenmek istedikleri üzerinden bir konuşma gerçekleşiyor. Bu sayede bizim firmalarımız tekliflerini daha rahat hazırlayabiliyor. Daha uygun teklifler oluyor. Telefonla konuştuğunuzda karşı taraf sizi anlamadığı zaman firmalar kendinisini garantiye almak için daha fazla fiyat söyleyebiliyor ama biz de böyle bir durum da yok.

Geri bildirimleriniz müşterileriniz tarafından verilen fiyatlarla alakalı uyuşmamızlık konusunda şikayetler alıyor musunuz? Örneğin, bir usta ile anlaşırsınız ve daha sonrasında anlaşılan paradan daha fazla maliyet çıkar.

Burak Keskik: Bazı durumlarda gidip görmek de gerekiyor. Bizim firmalarımız ücretsiz olarak keşif yapıyorlar çünkü bunu onlardan mutlaka istiyoruz. Örneğin, dekorasyon veya daha büyük işlerde mutlaka yeri görmek gerekiyor. Biz burada ön teklif sağlıyoruz ve keşiflerden sonra daha sağlıklı teklifler oluşturuyoruz. Şikayet bazlı bir durumla neredeyse hiç karşılaşmadık.

Etohum süreciyle de birlikte Ehil.com’un yaşadığı değişimler nelerdir?

Burak Keskik: Biz bir yola çıktık ve bu yolda düzelttiğimiz çok fazla şey oldu. Bu yol bütün startupların geçmesi gereken de bir yol. Belli bir sistemle başlıyorsunuz ve o sistem daha sonra kendi toplumunuza, kendi analizlerinize göre uyarlama yapmanız gerekiyor. İlk başta, mesaj sistemimiz yoktu artık mesajları alabiliyoruz ve zaman içinde yapıyı oldukça oturttuk. İstanbul, İzmir ve Ankara’da çalışıyoruz ama ağırlıklı olarak İstanbul’da çalışıyoruz çünkü saha çalışmalarımız burada daha yoğun. Etohum süreci oldukça canlı ve heyecanlı bir süreç. Bu süreçte de etohum ile yakın bir ilişki içindeydik ve sağlam bir ilişki geliştirdik. Kısaca pozitif anlamda çok katkısı olduğunu söyleyebilirim.

Cenk Duran: Öncelikle şunu bilmek lazım! Etohum gibi süreçler ekosistem için oldukça önemli. İnsanlar genelde yolda giderken bir kafede, bir yatırımcı ile buluşacağını ya da keşfedileceğini düşünüyorlar yan, genç girişimcilerimiz olaya böyle bakabiliyorlar. Ne kadar kurumsal olursanız olun bu ekosistemin içinde olmak zorundasınız. Çünkü bir projenin sunumu, ifade edilmesi önemli şeyler. Bunların pas geçilme şansı yok. Bugün şans eseri bir yatarımcı ya da kendi sermayeniz ile projenizi ayağa kaldırabilirsiniz ama bu proje 6 ay sonra ,zaten başarılı olursa, international bir ortamda kendinizi ifade etmeniz ya da bir şekilde yatırımcılarla x bir sunum yapıyor olmanız gerekiyor. Bence girişimcilerin ekosistem içinde ya da Etohum gibi benzeri organizasyonların içinde olması gerekiyor. Ben bu süreçsiz bir ilerleme düşünemiyorum. Ekosistem içinde mutlaka öğrenilecek çok fazla şey var. Biz de kurumsaldan geliyoruz, kendi şirketlerimiz oldu ama ona rağmen Etohum bize oldukça fazla şey kattı. Eksilerimizi artıya dönüştürmede yardımcı oldu.

Ehil.com’da kategori oluşturma aşamanız nasıl gerçekleşti? Bu süreci değerlendirme ve verilen hizmetleri belirlemede sonuçlara nasıl ulaşıyorsunuz?

Burak Keskik: Aslında bizim için en güzel tarafı da o diyebilirim. Cenk ile ben gece sabahlara kadar bu kategorileri kurguladık, kullanıcılara sunulan soruları hazırladık. Önce taslak olarak çıktı daha sonra ehiller ile düzeltmeler yapıldı. Yaklaşık 1-1,5 ay ofiste yattık. Tabi bu kısımda olmak çok keyifli oluyor. Aslında bunu başkalarına da yaptırma gücümüz vardı ama onu yaptırdığınız zaman işin çok fazla içinde olmuyorsunuz. Bu süreç içerisinde Ehil.com ile alakalı her şeyle çok fazla hakim olduk. Yani bir talep geldiğinde nerelere evrileceğini tahmin edebiliyoruz. Şu anda hizmet sektörü hakkında oldukça fazla bilgiye sahibiz diyebiliriz.

Cenk Duran: Genelde bu sistemler x bir yönetici ile olmuyor çünkü gerçekten işin içine girmeniz gerekiyor. Bizim de çok hakim olmadığımız bir sektördü ama bir şekilde hizmet sektörüne girmiş olduk. Ehil.com’da 30 kategori var. Bunların bir kısmı pasif belki ama 300 tane de alt kategorimiz var. 300 tane alt kategori için 10’ar sorularımız var ve bunların her biri için ayrı sorular olduğunu düşünürsek 3000 taneye yakın özgün soru oluşturmamız demek! Bu süreçler dışarıdan kolay görünüyor ama 3000 tane soru oluşturmak, hem de bilmediğimiz alanlarda, oldukça zorlu bir süreç. Aslında Türkiye’de bu projelerin olmamasının bir sebebi de bu! Bu kadar zorlu, kapsamlı ve bilinmeyenin çok olduğu bir projeye insanlar bir şekilde tercih etmedi. Evet, 1-2 ay bu soruları oluşturmak için çok zaman harcadık ama ancak öyle bir değere ulaşabiliyorsunuz. Biz kategori oluştururken genel bir tanımla yola çıktık ve 1 sene sonra tüm kategorilerimizi aktif hale getirmiş olacağız.

Ehil.com mobil uygulamaları ne şekilde kullanmayı planlıyor?

Burak Keskik: Ehil.com’un mobil uygulaması şu anda tasarlanıyor. Bizim mobil uygulamada hedeflediğimiz yer acil ihtiyaçlar! Örneğin, kapıda kaldınız, çilingire ihtiyacınız var ve Ehil acil ile en yakın çilingiri bulup size yönlendiriyor olacağız. 1 ya da 2 ay içerisinde çıkarmayı planlıyoruz.

Ehil.com ile alakalı gelecek planlarınız nelerdir?

Burak Keskik: Biz yola çıkarken gelecek planları ile başladık aslında. Ehil.com’un gelemesi gereken ya da gelmesini istediğimiz yer Türkiye’de hizmet denilinde akla gelen ilk site olması. Bugün, nasıl ev kiralamak istediğinizde Sahibinden.com ya da yemek siparişi vermek istediğinizde Yemeksepeti.com geliyorsa akla evinizle alakalı ya da başka bir hizmete ihtiyacınız olduğunda ehil.com’a girme potansiyelini yaratmayı düşünüyoruz.

Cenk Duran: Bu zaman isteyen bir süreç çünkü Türkiye’de hizmet sektörü kolay bir yapı değil. Biz de bunu girişimci olarak yapmaya çalışıyoruz ama uzun sürekli bir projeksiyondan. O yüzden bizim dokunuşlarımız kesinlikle kısa vadeli yaptığımız şeyler değil. Biz Sahibinden.com’un hizmet sektörü tarafında yer alıp yanına gelmek istiyoruz. Bu 1 ya da 2 senede olacak bir projeksiyon değil. Bu yüzden verdiğimiz hizmetin ve ehilin kalitesine gösterdiğimiz özen bizi bir şekilde Türkiye’nin 1 numaralı hizmet sitesi haline getireceğini düşünüyoruz. Ehil.com tam oturduğunda ve olgunlaştığınızda kafamızdan geçen farklı modüllere de yer vermek istiyoruz. Bunlardan bir tanesi de e-ticaret modülü aslında. Sonuçta biz hizmet sektörünü domine eden bir yapı haline geldiğimizde ona pararlel olarak da bir e-ticaret sitesinde onların satışlarını da gerçekleştirmek istiyoruz. Örneğin, Ehil.com’dan boya konusunda hizmet alacaksınız ve fırçaya da ihtiyacınız var. Bu bağlamda sizi fırça alabilmeniz için e-ticaret sitemize yönlendirmiş olacağız.

Peki biraz da sitenizde yer alan sosyal sorumluluk projenizden bahsetmenizi istiyorum.

Cenk Duran: Aslında bir arkadaşım sayesinde denk geldik. Tabi ki her firmanın bir sosyal sorumluluk anlayışı olduğunu düşünüyorum. Genç girişimci arkadaşlarımız bu duruma çok özen gösteriyor ama bunun için bir finans, bir bütçe ayırmanız gerekiyor. Biz de sosyal sorumluluk projesi hayata geçirelim dedik ve Burak’ın bir arkadaşının bulunduğu ortam içerisinde böyle bir desteğe ihtiyacı olduğunu öğrendik. Bu projeye denk geldi ve biz de Ehil.com olarak destek olmak istediğimizi söyledik.

Girişim konusunda kazandığınız tecrübeleri, genç girişimciler ile paylaşmak ister misiniz?

Burak Keskik: Etohum sonrasında bizimle iletişime geçen genç arkadaşlar oldu. Hala da iletişime geçmeye devam ediyorlar. Bizim de sevdiğimiz bir süreç bu. Uzun zamdandan beri bu şekilde arkadaşlara zaman ayırıyoruz. Hatta geçenlerde bir arkadaş çat kapı geldi ve “Girişimcileriniz ile tanışabilir miyim?” dedikten sonra onla görüşme de yaptık. Onun haricinde kapımız açık ve mümkün olduğu kadar zaman ayırmaya çalışıyoruz. Özellikle randevu isteyenlere de zaman ayırıyoruz. Bu önemli bir şey çünkü biz de zamanında hata yaptık. Ekosisteme ufak da olsa katkımızın olması bizi mutlu ediyor.

Merak edilenler arasında yer alan konulardan biri de, yatırımcı ile anlaşma, uzlaşma ve yatırımcının şirkete yönetim anlamında yer almadı. Bu konular hakkında düşünceleriniz nelerdir? Ehil.com’un yatırım süreci nasıl gerçekleşti?

Cenk Duran: Açıkçası yatırımcımız Hasan Aslanoba ile görüşmeden önce farklı yatırımcılarla da görüştük. Bunlar international yatırımcılar yani Amerika’dan yatırımcılardı ve aynı zamanda Türkiye’den yatırımcılarla da görüştük. Tabi her projenin yapılandırması farklı. Biz biraz daha yere basan bir proje ile ortaya çıkardık ve en önemlisi de olmayan bir sektörde olmayan bir iş yapmaya çalışıyoruz. Bu girişim yatırımcılar için yeni bir projeksiyon çizebildiği için bir avantajdı. O yüzden de bizim önceliğimiz biraz daha flexible hareket istemek oldu çünkü burada bir bilinen yoktu. Burada tamamen girişimcinin inisiyatifine kalmış bir iş modeli var. Amerika’da bu konu hakkında deneyimli insanlar var ama Türkiye’de bu işi yapmış ve referans alabileceğimiz kimse yok. O yüzden de girişimcinin projeksiyonuna bırakılması gerekiyordu. Tabi uluslarası yatırımcılar olaylara böyle bakmıyor ve bazı süreçlerin içerisinde olmak isteyebiliyorlar. Bizim önceliğimiz, projemizi kendi vizyonumuz ve kendi oluşturacağımız model ile hayata geçirmek oldu çünkü başından beri farklı bir modeli hayata geçirdiğimize inandık. Hasan Bey’in duruşu tamamen “Siz işin başındasınız ve projeyi biliyorsunuz. Dahil olma konusunda ise “know-how” ve bir takım bilgi becerilerimizi sizle paylaşmak isteriz ama işin başında siz varsınız!” demesi bizim için daha önemliydi ve Hasan Bey ile işbirliği yapmaya karar verdik.

Burak Keskik: Hasan Aslanoba’nın duruşu, projemize ve bize inanması bizi gerçekten etkiledi. Bunun haricinde Türkiye’de çok başarılı bir model olan Erikli suyu yapmış bir insandan da bilgi birikimi paylaşımı almak bizim için oldukça önemliydi. O da Erikli’yi büyük yerlere getirdi. Bizim gitmek istediğimiz yolu daha önceden yürümüş biri olarak bize oldukça sıcak geldi.

Cenk Duran: Aslında Hasan Bey’in deyimiyle, Erikli suyu Erikli su yapan bir saha operasyonudur. Bizde de bir saha operasyonu var hatta önceliğimiz o yönde. Ehil.com’un Ehil.com olabilmesi için sahada hizmet veren ehillere dokunuş gerekiyor. Bu dokunuşun da ciddi bir saha operasyonu ile yönetilmesi demek. Şu an küçük bir takım var ama ileride tüm Türkiye’de bu operasyonu yaptığımızda orada know-how önemli. Hasan Bey’in bu süreçte bize çok fazla şey katacağını düşünüyorum.

Burak Keskik: Aslında klasik de bir şey var. Dünyanın en yüksek binasından atlayıp aşağı düşerken kendinize uçak yapma işidir girişimcilik. Bilmediğiniz bir yere giriyorsunuz ve bunu yaparken de bir şekilde tek başınasınız. Sonuçta işi yapacak her zaman girişimci. Girişimciliğin özü bu aslında! Mutlaka girişmek ve gözü karartmak gerekiyor. Aynı zamanda Türkiye içinde bir gelir modelinin oturtulmadığını da düşünüyorum.

Cenk Duran: Şunu da eklemek lazım! Türkiye’de ekosistem tam oturmadığı için bunlar gerçekten ciddi süreçler. Yatırımcılar ile yapılacak toplantılar ve kendinizi ifade etmeniz başlı başına bir iş aslında. Yatırım, ekosistemin direkt içerisinde olmanızı gerektiren ve ayrı bir enerjiye ihtiyaç duyduğunuz zor süreç. Projenin ayakları yere basıyorsa yatırımcının sağladığı sermayeyi bir şekilde içeri alabiliyorsunuz.

Burak Keskik: Girişimcilikte her şeyden biraz bilmek gerekiyor. Finans uzmanı, SEO uzmanı, marketing uzmanı, operasyon uzmanı, çok iyi bir sunucu olman gerekiyor ki yatırım ihtiyacında kendini iyi ifadebilesin. Bütün bunların bir araya gelmesi aslında girişimcidir.

Teşekkür ederiz

Biz teşekkür ederiz...

Yasemin Altunbulak