Değiştirilebilir tahvil nedir?
Değiştirilebilir tahvil nedir?
Değiştirilebilir tahvil tipik olarak gelecekteki finansal raundlarda hisseye dönüştürülebilen kısa dönemli borçlardır. Yatırımcı, startupa borç verir, anapara ve faizi yerine şirketin hisselerinin bir kısmına sahip olur. Değiştirilebilir tahvil vermenin bir avantajı şirkete değer biçmek için yeterli bilgiye sahip olmadan, yatırımcının ve girişimcinin şirkete belli bir değer biçmek zorunda kalmamasıdır. Şirketin değerlendirilmesi genel olarak ileriki dönemlerde yapılacak olan ve her iki tarafın da yeterli bilgiye sahip olduğu finansal raundlarda yapılır. Ek olarak, imtiyazlı hisse senedine göre yasal masrafları daha az olduğundan, değiştirilebilir tahvil dağıtmak daha ucuz ve hızlı olabilir.
Protokoller
Değiştirilebilir tahvile bakarken, göz önünde bulundurulması gereken noktalar:
İskonto oranı: Daha önce yatırım yaparak göze aldığınız riski, tamamlayıcı finansal raundda karşılayan oran.
Değerlendirme sınırı: Bu sınır sizin tahvillerinizin hisseye dönüştürüleceği fiyatı sınırlar ve bir sonraki raundda şirketin değerlendirme sınırını aşarak hisse satması durumuna karşı değiştirilebilir tahvil sahiplerinin korur.
Faiz oranı: Siz şirkete borç verdiğinizden, değiştirilebilir tahviller, tahvilleriniz satışta olmadığı zamanda oluşacak kaybınız için büyüme faizinin size ekstra telafi sağlayan formudur. Fakat, nakit para olarak ödenmek yerine, tahvillerinizi hisseye dönüştürürken elde eldeceğiniz hisse sayısını arttırır.
Ödeme Tarihi: Bu tarih şirketin size hisse vermesi veya borcunu geri ödemesi gereken zamanı gösterir. Bu tarih etkili bir şekilde şirketin bir sonraki finansal raundu ertelemesini veya sizin tahvilinizin imtiyazlı hisse senedine dönüşmesini engeller.
Yukarıda anlatılan konseptler değiştirilebilir tahvillerin belgelerine bağlıdır ve diğer protokoller de yasal belgenizin belirttiği noktalara göre önemli olabilir.
Örnekler:
Hisse senedine olan bu dönüşümün nasıl olabileceğini görmek için birkaç örneğin üzerinden geçelim. Değiştirilebilir tahvilin en önemli iki değişkeni olan değerlendirme sınırı ve iskonto oranı ile başlayacağız, ardından bu ikisinin nasıl birbiriyle etkileşim içine girdiğini göreceğiz. Basitleştirmek adına, hesaplamalarımızda faizi göz ardı edeceğiz.
İskonto olmadan üst sınır
İlk örneğimiz için, 12M Dolarlık değerde ve hisse başına 10 dolar olan A Serisi raundunu yapmadan, 4M Dolarlık üst sınır değeriyle değiştirilebilir tahvil veren bir şirketi hayal edelim. Değiştirilebilir tahvil sahipleri için hisse başına üst sınırı hesaplamak için, tahvildeki değerlendirme üst sınırı tamamlayıcı raundun değerine bölünmesi ve bu değer A Serisindeki hisse başına değere uygulanmalı. Bu örnekte değiştirilebilir tahvil sahipleri için Seri A hisse fiyatı hisse başına 3.33 dolar. 10.000 dolarlık yatırım yapan tohum yatırımcı bu fiyattan yaklaşık 3000 hisse elde edecektir. Eğer tohum yatırımcı için Seri A hisse fiyatı olan 10 dolar uygulansaydı, yatırımcı sadece 1000 hisse alabilecekti.
Üst sınır olmadan iskonto
Şimdi de şirketin üst sınır olmadan fakat Seri A raundu için yüzde 20 iskontoya sahip olan değiştirilebilir tahvil verdiğini düşünelim. Yine, 12 M Dolarlık değer ve hisse başına fiyatın 10 Dolar olduğunu farz edelim. Yüzde 20 iskonto uyguladığımızda, değiştirilebilir tahvil sahibi için hisse fiyatı 8 dolar olur. Eğer bir yatırımcı, değiştirilebilir tahvilleri 10.000 dolarlık yatırım yaptıysa, 1250 Seri A hissesi elde edecektir. Yine tohum yatırımcı 10 dolardan hisse alsaydı 1000 adet hisse alabileceğinizi göz önünde bulunduralım.
Üst sınır ve iskonto beraber
Düşünülenden daha sık olarak, değiştirilebilir tahviller hem üst sınır hem de iskontoya sahiptir ve hangi method yatırımcıya hisse başına daha az fiyat sağlıyorsa o method kullanılır. Önceki örneklerimizi birleştirirsek, şirket tohum raundunda 4M dolarlık üst sınır ve yüzde 20 iskonto değeriyle değiştirilebilir tahvil vermiş olsun. Yine 12 M dolarlık değer ve 10 dolarlık hisse başına fiyat düşünüldüğünde, üst sınır yatırımcı için iskonto oranınından daha karlı olacaktır.