BİREYSEL KATILIM SERMAYESİ ve LİSANS BAŞVURULARINA İLİŞKİN
BİLGİLENDİRME NOTU
1. Genel Bilgi
Bu Bilgilendirme Notu ile Bireysel Katılım Sermayesinin (“BKS”) yapısı, amacı ve faydaları ile lisans başvurularının nasıl yapılması gerektiği ve bu prosedüre ilişkin bilgiler iletilmektedir.
Öncelikli olarak BKS’nin ne olduğundan bahsetmek gerekmektedir. BKS yüksek risk içermesi nedeniyle finansmana erişimde sıkıntı yaşayan başlangıç veya büyüme aşamasındaki girişimler için finansal bir araçtır. Hazine Müsteşarlığı bu sistemin Türkiye’de uygulama alanının yaratılması için “Bireysel Katılım Sermayesi Yönetmeliği” (“Yönetmelik”) hazırlamış ve Yönetmelik 15.02.2013 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı tarih itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Birçok ülkede Business Angel, Angel Investor gibi isimlerle anılan ülkemizde de bir süredir Melek Yatırımcı olarak kullanılmaya başlanan bu tabir Yönetmeliğe Bireysel Katılım Yatırımcısı (“BKY”) olarak girmiştir. BKY, kişisel maddi varlıklarını ve tecrübelerini başlangıç aşamasındaki şirketlere aktaran gerçek kişilerdir. Bu kapsamda belirtmek isteriz ki, tüzel kişilerin BKY olması mümkün değildir.
Genel hatları ile sistem hakkında bilgi verildikten sonra, Lisanslı yatırımcıların Yönetmelik kapsamında hak kazandığı menfaatlerden bahsetmek gereklidir. Lisansların yürürlükte olduğu 5 yıllık süre kapsamında, BKY’ler bireysel olarak en fazla yirmi farklı anonim şirkete yaptıkları yatırım için vergi desteği almaktadırlar.
Lisanslı BKY’ler, Yönetmelik kapsamındaki anonim şirketlere ait iştirak hisselerini en az iki tam yıl elde tutmaları şartıyla, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümlerine göre hesapladıkları hisselerin tutarlarının %75’ini yıllık beyannamelerine konu kazanç ve iratlarından hisselerin iktisap edildiği dönemde indirebilirler. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu ile Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen araştırma, geliştirme ve yenilikçilik programları kapsamında projesi son beş yıl içinde desteklenmiş kurumlara iştirak sağlayan BKY’ler için bu oran %100 olarak uygulanır.
Yıllık indirim tutarı 1.000.000 TL’yi aşamaz. İlgili yıl kazancından indirilemeyen kısım, izleyen yıllarda 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır.
2. BKY Olmanın Şartları
BKY’lerin Yönetmelik kapsamında faaliyet gösterebilmeleri için Lisans almaları zorunlu tutulmuş olup, lisans başvuruları 31/12/2013 tarihine kadar Hazine Müsteşarlığı resmi sitesi üzerinden yapılırken, bu tarih itibariyle akredite olmuş Bireysel Katılım Yatırımcısı Ağlar (“BKY Ağı”) üzerinden yapılmaktadır. [BKY ağı ise herhangi bir tüzel kişiliğe sahip olan ve BKY’lerin bir araya geldikleri oluşumlardır.] Lisans başvurusunda bulunabilmek için ise Hazine Müsteşarlığı bazı şartların varlığını aramaktadır. Bu şartlar iki temel grupta toplanmaktadır. Buna göre;
2.1. Yüksek Gelir veya Servet Kriteri
• Lisans almadan önceki iki takvim yılı için, yıllık gayrisafi geliri ayrı ayrı 200.000 TL (Yüksek Gelir Sahibi Yatırımcı) ve üzerinde olan yatırımcılar veya,
• Müracaat anında sahip oldukları her türlü menkul ve gayrimenkul varlıklarından oluşan kişisel servetin toplam değeri 1.000.000 TL (Yüksek Servet Sahibi Yatırımcı) ve üzerinde olan yatırımcılar.
BKY adayının bu iki unsurdan birini taşıyor olması yeterlidir. Ancak; ikamet edilen konut veya bu konutu ipotek ederek alınan herhangi bir kredi, sigorta sözleşmelerinden doğan haklar ve emeklilik primi şeklinde kazanılan mali haklardan ölüm veya emeklilik halinde ödenecek tutarlar, kişisel servetin hesaplanmasında dikkate alınmaz.
2.2. Tecrübe Kriteri
Bu ikinci grupta ise mali gücün yüksekliğinden ziyade tecrübenin varlığının yeterli görüldüğü kriterler yer almaktadır. Buna göre;
• Banka ve finansal kuruluşlarda fon veya portföy yöneticisi olarak ya da banka ve finansal kuruluşların küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin finansmanı, proje finansmanı veya kurumsal finansman birimlerinde veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları dahil girişim sermayesi şirketlerinde müdür veya dengi bir pozisyonda ya da daha üst bir pozisyonda en az iki yıl iş tecrübesine sahip olan veya,
• Lisans alınmadan önce son beş yıl içinde en az iki yıl, yıllık cirosu en az 25.000.000 TL olan bir şirkette genel müdür yardımcısı veya dengi bir pozisyonda ya da daha üst bir pozisyonda çalışan veya,
• BKY ağlarının birine lisans alınmadan önce en az bir yıl süreyle üyeliği bulunan ve müracaat sırasında 26. maddede belirtilen nitelikleri haiz halka açık olmayan en az üç şirkette BKY olarak ortak olan veya,
• Başlangıç veya büyüme aşamasındaki şirketleri desteklemek amacıyla kurulmuş olan yurt içi kuluçka merkezlerinde ya da teknoloji geliştirme merkezlerinde en az iki yıl tecrübesi bulunan ve bu merkezlerdeki başlangıç veya büyüme aşamasındaki en az üç şirketin her birine en az 20.000 TL sermaye koyan kişiler BKY olmak üzere başvuru yapma hakkına sahiptir.
Bu madde kapsamında geçen şirket yöneticiliği, BKY Ağı üyeliği vb. pozisyonların varlığını ispat edebilmek için BKY’nin çalıştığı şirketten ya da BKY Ağından çalıştığını veya üyeliğini gösterir bir yazı alması gerekecektir.
3. Lisans Başvurusu Sırasında Aranan Belgeler
Lisans Başvurusu yapacak BKY’lerden ilgili BKY’nin taşıdığı kritere göre aşağıdaki belgeler istenmektedir;
- Islak İmzalı Başvuru Formu (Örneği Yönetmelik ekinde verilmiştir.)
- Özgeçmiş
- Nüfus Cüzdanı veya Ehliyet veya Pasaport Örneği (T.C. Kimlik No içermelidir.)
Bu evraklara ek olarak aşağıdaki kriterler nezdinde başvuru sahibinin ilgili olduğu kritere ilişkin belgeler başvuruya eklenmelidir.
3.1. Yüksek Gelir Sahibi Yatırımcı İçin;
• Vergi Beyannamesi Örneği (Noter veya Vergi Dairesi Tasdikli) veya
• İmzalı Maaş Bordrosu veya Belgesi ve İmza Yetkisini Gösterir Sirküler
3.2. Yüksek Servet Sahibi Yatırımcı İçin;
• Tapu Örneği veya Rayiç Bedel Belgesi veya Eksper Raporu (ikamet edilen konut kabul edilmez, konut belgesi ibraz edildiği takdirde ikametgâh belgesi de ibraz edilmelidir) ve/veya
• Banka veya Kurum Yetkilisi Tarafından İmzalanmış Belge (para/ fon vb.) ve İmza Yetkisini Gösterir Sirküler ile Başvuru Formunda Yer Alan Başvuru Tarihinden İtibaren Gün Sonu Bakiyeleri Gösterir 30 Günlük Hesap Özetleri (her sayfası paraflanmalı ve kaşelenmelidir. 30 günlük hesap bakiyelerinde en düşük olan günlük bakiye hesaplamada dikkate alınır. Farklı bankalardan alınan belgelerin/hesap özetlerinin aynı tarihli olması gerekir) – Banka yazısına ilişkin örnek metin http://www.hazine.gov.tr/default.aspx?nsw=IgxZppdjiw/Bd1WNq4TIbA==-H7deC+LxBI8=&nm=1176 sayfasında sunulmaktadır) ve/veya
• Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinin/Ortaklar Pay Defterinin/Bilançonun Örnekleri
3.3. Tecrübeli Yatırımcılardan Talep Edilen Belgeler
(Aşağıdaki Belgelerden Sadece BKY’nin Kendisi ile İlgili Olanlar Gönderilecektir.)
3.3.1. BKY Ağı Üyesi ve Yatırımcı İçin:
• İmzalı BKY Ağı Üyelik Belgesi ve İmza Yetkisini Gösterir Sirküler
• Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinin ve Ortaklar Pay Defterinin ve Bilançonun Örnekleri (Mali Müşavir onaylı) – Yatırım yapılan 3 kuruma ilişkin
• Gelir Tablosu (Mali Müşavir Onaylı) – Yatırım yapılan 3 kuruma ilişkin
3.3.2. Fon/Portföy Yöneticisi ya da Finans Sektöründe Müdür veya Dengi veya Üstü için:
• Finans Sektöründe Finans Sektöründeki Tecrübesini Gösteren İmzalı Belge ve İmza Yetkisini Gösterir Sirküler
3.3.3. Genel Müdür Yard. veya Dengi veya Üstü için
• Yöneticilik Tecrübesini Gösteren İmzalı Belge ve İmza Yetkisini Gösterir Sirküler
- Gelir Tablosu (Mali müşavir veya vergi dairesi onaylı) – 25 Milyon TL üzeri satışları bulunan kurumda görev yapılan yıllara ilişkin
3.3.4. Kuluçka/Teknoloji Geliştirme Merkezlerinde Tecrübeli Yatırımcı için:
• Kuluçka/Teknoloji Geliştirme Merkezlerinden Alınmış İmzalı Belge ve İmza Yetkisini gösterir sirküler
• Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinin ve Ortaklar Pay Defterinin ve Bilançonun Örnekleri (Mali müşavir onaylı) – en az 20 Milyon TL sermaye yatırılan 3 kuruma ilişkin
Yabancı uyruklu gerçek kişilerin de BKY olabilmesi mümkün olup T.C. vatandaşı olmayan BKY’lerden Çalışma ya da Oturma İzni de talep edilmektedir.
4. Başvuru İşlemleri
E-Tohum Ağı üzerinden yapılacak lisans başvurularının ücreti 1000 TL + KDV’dir.
Lisans başvurunuzun sonuçlanmasından sonra ayrıca E-Tohum Ağı üyesi olmayı talep etmeniz durumunda ise E-Tohum ile yapacağınız görüşmeler neticesinde ağ üyeliğinizin uygun bulunması ile ağ üyelik işlemleriniz gerçekleştirilecek olup, bu hususa ilişkin ücretler hakkında E-Tohum ile yapmış olduğunuz görüşmelerde tarafınıza bilgi verilecektir.